به گزارش واژه خبر به نقل از پول نیوز، برای آنکه یک منطقه شهری، صنعتی، کشاورزی و… ایجاد شود، لازم است الزامات آن تعریف و محدوده‌های آن مشخص شود، در این صورت یک منطقه شکل می‌گیرد. اما رشد و توسعه باعث می‌شود که آن منطقه، پس از گذشت مدتی مورد بازنگری قرار گیرد، الزامات و محدودیت‌های آن مشخص شود و در نهایت دستگاه‌های مربوطه مجوز توسعه را صادر کنند. برای این مهم، طرح جامعی از سوی دستگاه مسوول و مرتبط تنظیم می‌شود که باید به تایید تمامی دستگاه‌هایی برسد که در کشور نقش دارند.

شکل گیری محدوده

مناطق آزاد نیز یکی از این موارد است. مناطق آزاد بدلیل ماهیت مستقلی که دارند، قبل از شکل گیری، باید محدوده شان تعریف شود تا زیرساخت‌ها و نحوه مدیریت در آن محدوده شکل بگیرد. مناطق آزاد بدلیل ظرفیت توسعه یافتن، بعد از گذشت مدتی مورد بازنگری قرار می‌گیرند و محدوده آن‌ها در قالب طرح جامع بازتعریف می‌شود. طرح جامع، طرح بلندمدتی است که نحوه استفاده از اراضی و منطقه بندی مربوط به حوزه‌های مسکونی، صنعتی، بازرگانی، اداری و کشاورزی تعیین می‌شود. به عبارت بهتر طرح جامع خط مشی کلی سیاست‌های توسعه شهری را تعیین می‌کند.

ضرورت دریافت مجوز

از آنجا که مناطق آزاد در بخش‌های مختلفی ایجاد می‌شود، لازم است مجوز‌های مربوطه از دستگاه‌ها گرفته شود. یکی از مهمترین دستگاهها، محیط زیست است. احداث هر مجموعه‌ای از مسکونی تا صنعتی، تجاری و… چالش‌های خاص خودش را دارد. از زباله‌های خانگی تا بیمارستانی و صنعتی می‌تواند چالش آفرین باشد. همچنین فاضلاب به اندازه‌ای بر محیط زیست اثرات مخرب می‌گذارد که لازم است برای انتقال آب‌های سطحی، سیستم فاضلاب ایجاد شود. همچنین باید شهرسازی نیز مجوز بدهد، زیرا توسعه شهر‌ها باید تابع شرایط خاصی باشد تا معضلی به نام حاشیه نشینی صورت نپذیرد. البته دستگاه‌های دیگر همچون وزارت کشور نیز باید اعلام نظر کنند، زیرا هر احداثی، چالش‌های خاص خودش را دارد که باید رفع شود.

اهمیت محیط زیست

اگرچه طرح جامع منطقه آزاد ماکو اهمیت بسیاری دارد، اما مدتهاست که این طرح در انتظار نظر مساعد دستگاه‌ها از جمله سازمان محیط زیست بود. در اینکه طرح جامع باید پیوست محیط زیست داشته باشد، شکی نیست. احترام به سلامت عمومی و حقوق شهروندی، اهمیت محیط زیست را نشان می‌دهد. بنابر این لازم بود طرح جامع منطقه آزاد ماکو با نظر مساعد محیط زیست به تصویب برسد.

اصرار بر تصویب

با وجود اهمیتی که طرح جامع دارد، مدت‌ها بود که در انتظار بررسی، تایید و تصویب به سر می‌برد تا آنکه به همت و پیگیری‌های جدی حسین گروسی مدیرعامل منطقه آزاد ماکو به تصویب محیط زیست رسید. بی شک درک درست از اهمیت طرح جامع، مهمترین دلیل برای پیگیری مدیریت منطقه آزاد بود. تصویب طرح جامع، نشان داد که الزامات زیست محیطی در نظر گرفته شده است. واقعیت این است که طرح جامع منطقه آزاد ماکو تنها به دلیل پاسخ ندادن به الزامات زیست محیطی راکد مانده بود.

ایرادات منطقی

البته برخی اظهار نظرها، از مانع تراشی‌های مغرضانه محیط زیست خبر می‌داد، در صورتی که این گونه نبود و برای اثبات درست بودن ایرادها، کافی است بدانیم که رفع مشکلات و چالش‌ها باعث تصویب طرح جامع شد. محیط زیست نسبت به آلودگی آب و هوا حساسیت دارد و هر طرحی که نگرانی آلودگی زیست محیطی داشته باشد، جزو خطوط قرمز سازمان محسوب می‌شود. بنابر این کسانی که نگران تاییدیه محیط زیست هستند، باید در اقدامی عاجل، آن نگرانی‌ها را مرتفع کنند.

محیط زیست مطالبه عمومی

نکته دیگر این است که حفاظت از محیط زیست باید به مطالبه عمومی تبدیل شود. قرار نیست یک دستگاه ناظر بالای سر دستگاه‌ها باشد تا صیانت از محیط زیست در اولویت قرار گیرد. باید بپذیریم که بروز هر مشکلی برای محیط زیست، سلامت جامعه را تهدید می‌کند و حتی امنیت اجتماعی را به خطر می‌اندازد. واقعیت این است که داشتن زندگی مناسب در محیط زیست سالم، از حقوق اجتماعی و اصول اساسی حقوق شهروندی است. بنابر این حمایت از محیط زیست باید با جدیت و قاطعیت انجام شود.

همراهی به جای تخریب

منطقه آزاد ماکو با درک درست از اهمیت محیط زیست، اشکالات وارده به طرح جامع را برطرف کرد، زیرا بر این است که به جای تخریب و انتقاد، باید همراه و همدل با محیط زیست حرکت کنیم. باید به خاطر داشته باشیم که آیندگان در مورد مدیران تصمیم می‌گیرند و هر بحران زیست محیطی که ریشه در تصمیمات امروز داشته باشد، نمره‌ای منفی در مدیریت خواهد بود.

در انتظار شورای عالی

منطقه آزاد ماکو با احساس وظیفه‌ای که دارد، طرح جامع را تا تصویب نهایی پیگیری کرده و اکنون برای اجرا، در انتظار نظر مساعد شورای عالی مناطق آزاد است. از آنجا که سیاست‌های راهبردی منطقه آزاد ماکو در حوزه‌های مختلف در قالب طرح جامع قابلیت اجرا دارد و طرح جامع مسیر را برای گام‌های منطقه آزاد ماکو مشخص می‌کند، انتظار می‌رود هر چه سریعتر از سوی شورای عالی مناطق آزاد بررسی و اعلام نظر شود. البته شورای عالی نیز کارشناسان خبره‌ای دارد که طرح جامع را با دقت مورد بررسی قرار می‌دهند و چنانچه احساس کنند نیاز به اصلاحاتی دارد، به سرعت اعمال و طرح جامع را تصویب و ابلاغ می‌کنند.

محمدرضا اسفندیاری / مدیر روابط عمومی و امور بین الملل منطقه آزاد ماکو