به گزارش واژه خبر به نقل از پول نیوز، صبح که از خواب بیدار میشویم، باید مانند ماشین رفتار کنیم. برنامههای روزانه باید با دقت پیگیری و اجرا شود تا شب هنگام با کوله باری از خستگی به خانه باز گردیم، در حالی که نگران برنامههای کاری فردا هستیم. شب هم که به بستر میرویم، برنامههای کاری فردا اجازه خواب راحت را به ما نمیدهد و بدون آنکه از تبعات خواب با استرس آگاه باشیم، تمام طول شب را با دلهره بیدار شدن به موقع و رسیدن به جلسه طی میکنیم، بدون آنکه بدانیم چه لحظات زیبا و شیرینی را از دست میدهیم، لحظاتی که بازگشتی ندارد.
مناسبتهای تحول آفرین
مناسبتها همه چیز را به هم میریزد. عید نوروز، نیمه شعبان، شب چله، مبعث پیامبر و بسیاری از مناسبتها که شادی را به زندگی انسان تحمیل میکند. مناسبتهای شاد مسیر کسل کننده روزمره را تغییر میدهند، در حالی که هیچ بهانهای پذیرفتنی نیست. باید در مناسبتها حضور یابی و در فضای دلنشین مناسبتها، از خود بی خود شوی تا از وابستگیهای روزمره فاصله بگیری.
بساط رنگین
شب یلدا یکی از زیباترین، متنوعترین و تاثیرگذارترین مناسبتهای ایرانی است. اینکه به مناسبت طولانیترین شب سال جشن بگیریم، یک طرف ماجرا است، اما طرف دیگر ماجرا اتفاقاتی است که در این شب طولانی بدست خودمان برنامهریزی میکنیم. آنقدر بساط شب یلدا رنگین است که باعث تعجب میشود. فرقی نمیکند چه کاره باشی، چقدر درآمد داشته باشی و جایگاه اجتماعیت چه باشد، هر کسی که باشی، محکوم هستی که در شب یلدا شاهانه زندگی کنی.
شب ولخرجی
شب یلدا، شب حساب و کتاب نیست، شب ولخرجی و بریز و بپاش است. از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در بساط شب یلدا خودنمایی میکند. تنهایی در این شب معنایی ندارد. همه سعی میکنند طولانیترین شب سال را در کنار عزیزان خود سپری کنند و اگر واقع بینانه نگاه کنیم، شب یلدا فرصتی برای کنار عزیزان بودن است. همه میآیند تا شاید لذت دور هم بودن برای همیشه در نهاد تک تک اعضای خانواده و دوستان باقی بماند. آنقدر رسوم زیبا در شب یلدا اجرا میشود که هر کدام خاطرهای ماندگار را رقم میزند. اگرچه سعی شده برای تک تک این رسوم دلایل قانع کنندهای بیاوریم، اما در اصل هیچ دلیلی برای یلدا وجود ندارد.
حافظ خوانی
حافظ که در تمام طول سال با روح و روانمان بازی میکند، در شب یلدا نیز میهمان خانههایمان میشود. آنها که قدرت تفسیر غزلیات ناب حافظ را دارند، دیوان را بدست میگیرند تا به نیت هر فردی که صفحهای را باز کرده، بخوانند و تفسیر کنند. آنهایی هم که سواد لازم را برای درک ابیات حافظ ندارند، کوتاه نیامده و دیوان یا برگههای با تفسیر فال حافظ را ملاک قرار میدهند و از حافظ میخواهند برای سال آینده آنان نیکی را پیش بینی کند و حافظ نیز تاکنون دست رد به سینه هیچکس نزده و در زیباترین شب سال، وعده غم و اندوه نداده است.
خاطره گویی
یلدا شب خاطرههاست. تمامی آنچه در طول سال و حتی سالهای گذشته پیش آمده، بهانه خوبی برای خاطره گویی میشود. برای خندیدن و شاد بودن دلیلی لازم نیست. پیش پا افتادهترین کلمه یا بازگویی سادهترین اتفاق، میتواند باعث قهقهه جمع حاضر شود. میخندیم بدون آنکه به قدرت و عظمت یلدا پی برده باشیم. یلدا فرصتی برای خوب کردن حال دلمان است و نباید این فرصت را از دست بدهیم.
یلدا به هر قیمت
اگر عزیزانمان را در طولانیترین شب سال در کنارمان داریم که خیلی هم عالیست، اما اگر به هر دلیلی تنها هستیم و نتوانستهایم در جمع یلدایی حضور یابیم، میتوانیم یلدای کوچکتری را برگزار کنیم. اگر به دلیل مشغله کاری در شهر دیگر و دور از خانواده انجام وظیفه میکنیم، میتوانیم با همکاران حتی شب یلدای انفرادی برگزار کنیم. اجازه ندهیم سنت زیبای یلدا به دست تفکرات سوال برانگیز قربانی شود. وقتی قرار است حالمان خوب شود، بهترینها را برای خودمان رقم بزنیم و آنچنان به استقبال یلدا برویم که هیچ تفاوتی بین یلدای تک نفره و یلدای خانوادگی وجود نداشته باشد. مهم یلداست.
گرد شمع وجود بزرگترها
بدانیم که یلدا در طول سال یک بار اتفاق میافتد و همین بهانهای برای جمع شدن به دور بزرگترهاست. اگر در یلدای امسال به دور شمع وجود پدر و مادر حلقه میزنیم تا از گرما و نور وجود آنها لذت ببریم، قدر این لحظات را بدانیم و نگران باشیم و حتی بترسیم که شاید در سال آینده آنها نباشند تا دورشان حلقه بزنیم.
شب سورچرانی
میگویند شب یلدا شب سورچرانی است. در گذشته مردم توان تهیه بسیاری از خوراکیها را نداشتند و در طول سال عزم خود را جزم میکردند تا تمامی آرزوهای دست نیافته طول سالشان را در سفره شب یلدا تزیین کنند و دلی از عزا در بیاورند. امروز که در تمامی طول سال انواع میوهها وجود دارد، دیگر بهانهای برای سورچرانی نیست. در سردترین روز سال میتوان هندوانه و در گرمترین روز سال پرتقال خرید، بنابراین در هر روز سال که اراده کنیم، هر میوهای میخریم.
سنگ گرانی بر پای یلدا
قیمتها کمرشکن شده و گرانی و تورم زندگی را سخت کرده است. سنگ گرانی بر پای یلدا سنگینی میکند و حسرت سفرههای رنگین یلدا، بر دل کودکان و خانوادههایی میماند که در تمامی روزهای سال از عهده نان شب به سختی برمیآیند؛ بنابراین اگر میتوانیم، دست محبت به سوی آنان دراز کنیم و یلدایمان را با آنان تقسیم کنیم. اشکالی ندارد اگر دو هندوانه بخریم تا یکی را به سفره نیازمندی تقدیم کنیم. باید بدانیم که یلدا میتواند انسان و انسانیت را متحول کند و بهانهای برای بزرگتر شدن روح انسانی جامعه باشد. بهتر است این باور را در وجودمان نهادینه کنیم که با مبلغی جزیی میتوانیم دلی را شاد کنیم، بنابراین سهم خود را در بازی انسانیت به خوبی ادا و ظرفیتهای پنهان یلدا را بیدار کنیم.
دکتر زهرا نظری مهر / حقوقدان